|
YALIYOMO * Utangulizi
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
* Somo la kwanza
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
* Somo la pili
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
* Somo la tatu
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
* Somo la nne
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
* Somo la tano
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
* Somo la sita
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
* Somo la saba
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
* Somo la nane
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
* Somo la tisa
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
* Somo la kumi
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
* Kamusi
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 18
Notice: Undefined variable: function_ret in /var/www/vhosts/vessella.it/httpdocs/fpdb/esp/yaliyomo.inc.php on line 43
|
1. SOMO LA KWANZA
1. MATAMKO
Alfabeti:
A a, B b, C c, Ĉ ĉ, D d, E e,
F f, G g, Ĝ ĝ, H h, Ĥ ĥ, I i, J j, Ĵ ĵ, K k, L l,
M m, N n,
O o, P p, R r, S s, Ŝ ŝ, T t, U u, Ŭ
ŭ, V v, Z z.
Irabu: A a, E e, I i, O o, U u.
Konsonanti: B b, C c, Ĉ ĉ, D d, F f, G g,
Ĝ ĝ, H h, Ĥ ĥ, J j, Ĵ ĵ, K k, L l, M m, N n, P p, R r,
S s, Ŝ Ŝ, T t, Ŭ ŭ, V v, Z z.
Irabu zote na konsonanti zifuatazo zinaonyesha sauti zile zile zinazoonyeshwa
kwa herufi zile zile za Kiswahili:
B, D, F, G, H, K, L, M, N,
P, R, S, T, V, Z.
Kwa hiyo, irabu zote na konsonanti zilizotajwa hutamkwa kama kwa
Kiswahili.
Konsonanti zinazofuata zinaonyesha sauti zilizo katika Kiswahili, lakini
kwa Kiswahili zinaonyeshwa kwa herufi tofauti:
Ĉ hutamkwa kama CH vile vile katika maneno mengi ya
kiswahili: chache, chama, n.k.
J hutamkwa kama Y: ndiyo, haya, n.k.
Ŝ hutamkwa kama SH: shaka, kwisha, n.k.
Ŭ hutamkwa kama W: watu, Kiswahili, mwana, n.k.
Konsonanti
zifuatazo zinaonyesha sauti zisizopo katika lugha ya Kiswahili:
C hutamkwa kama TS katika neno la lugha ya Kiha -otse (maana yake -ote) na kama katika neno la lugha
ya Kimunakiiya buutsa (kuchukua) na karibu kama TS
katika neno la Kiingereza cats (paka);
Ĝ hutamkwa kama J
katika lugha ya Kigogo: -inji
(ingi), lakini bila sauti ya N;
basi hutamkwa kama J ya Kiswahili katika neno njaa, bila sauti ya n.
Angalia pia kwamba sauti hiyo ni tofauti sana na sauti sahihi ya j katika neno kuja au ya neno jina. Hutamkwa pia kama DG katika neno la Kiingereza porridge (uji) na kama
ج katika
lugha ya Kiarabu;
Ĥ hutamkwa kama X
katika neno la lugha ya Kinyaturu ukixaa
(kukaa)au kama
ح katika lugha ya Kiarabu;
Ĵ hutamkwa kama S katika neno la Kiingereza to
measure (kupima).
Je, unafahamu tofauti ya sauti za majozi yafuatayo ya herufi?
ĉ ≠ ĝ ŝ ≠ ĵ l≠ r
2. KIKAZO
Kiesperanto kinafanana na Kiswahili kuhusu kikazo. Irabu inayokazwa
ni ile kabla ya irabu ya mwisho.
Kumbuka irabu ni: a, e, i, o, u tu!
3. ZOEZI
Maneno
ya orodha ya kushoto ni tofauti kabisa na maneno ya orodha ya kulia
|
ĝusta
|
sawa sahihi
|
justa
|
-a haki
|
|
jako
|
koti
|
ĵako
|
"jack", aina ya kiunganisho
|
|
ĵako
|
aina ya kiunganisho
|
ŝako
|
sataranji
|
|
tuŝi
|
kagusa
|
tusi
|
kukohoa
|
|
stelo
|
nyota
|
ŝtelo
|
wizi
|
|
stelo
|
nyota
|
sitelo
|
ndoo
|
|
|
|
|
|
|
aĵo
|
kitu
|
aĝo
|
umri
|
|
leĝo
|
sheria
|
lego
|
somo, usomaji
|
|
ĝelo
|
namna ya mgando
|
ĉelo
|
kijumba, seli
|
|
peco
|
kipande
|
peko
|
dhambi
|
|
peco
|
kipande
|
pezo
|
uzito
|
|
peco
|
kipande
|
peso
|
uzani
|
|
pesi
|
kupima uzito, kuhesabu uzani
|
pezi
|
kuwa na uzito
|
|
horo
|
saa
|
ĥoro
|
kwaya
|
|
ĥoro
|
kwaya
|
koro
|
moyo
|
|
iro
|
mwendo
|
ilo
|
ala
|
|
neebla
|
-siowezekana
|
nebula
|
utusitusi/kwa moshi au kwa mvuke
|
|
ŝveli
|
kuvimba
|
ŝoveli
|
kupalilia kwa jembe
|
Zingatia matamko sahihi ya maneno haya:
|
lingvo
|
lugha
|
kvadrato
|
mraba
|
|
kompreni
|
kufahamu
|
ŝranko
|
kabati
|
|
frokto
|
tunda
|
skribi
|
kuandika
|
|
kvalito
|
jinsi,
sifa
|
trudherbo
|
gugu
|
|
semajno
|
juma,
wiki
|
scii
|
kujua
|
|
lipharoj
|
msharubu
|
fenestro
|
dirisha
|
|
stari
|
kusimama
|
edzo
|
mume
|
|
montri
|
kuonyesha
|
rajto
|
hoja,
haki
|
|
proksima
|
karibu
|
ŝtrumpo
|
soksi
|
|
kvadrato
|
mraba
|
spicherboj
|
majani
ya kukolezea chakula
|
|
ŝranko
|
kabati
|
|
|
|
< Somo lifuatalo >